Ruska emigracija u Pirotu – novo izdanje Istorijskog arhiva

Ovih dana je izdavačka delatnost Istorijskog arhiva u Pirotu obogaćena knjigom Ruska emigracija u Pirotu koja je nastala iz pera Davora Lazarevića, istoričara koji se već skoro deceniju bavi istraživanjem fenomena stranaca u Pirotu i njihovog uticaja na razvoj varoši od kraja devetnaestog pa do sredine dvadesetog veka. O kakvoj publikaciji je reč najbolje govore reči akademika Ljubodraga Dimića koji je u recenziji rukopisa, između ostalog, napisao i sledeće:

…Iz ostataka nekadašnjih života običnih malih ljudi, kojima su namenjeni niži spratovi istorije i zaborav, kolega Lazarević je istraživačkim trudom vrsnog istoričara rekonstruisao mozaičnu sliku života oko 50 emigranata, kako tokom njihovog boravka u Pirotu, tako i u godinama kada su službovali u drugim gradovima Srbije i Jugoslavije. Na taj način je istoričar učinio da njihova imena i životi budu vraćeni u kolektivnu svest savremenika…

…Uz kolektivni portret ruske emigracije, koji smatramo posebno značajnim, kolega Lazarević je rekonstruisao oko 50 životnih priča ruskih emigranata koji su jedan deo svoga života proveli u Pirotu. Taj istoriografski doprinos predstavlja posledicu fanatičnog rada na izvorima pohranjenim u više arhivskih institucija, temeljnog savlađivanja štampe i periodike, dobrog poznavanja memoarske literature i znalačkog čitanja istoriografskih dela. Na taj način obezbeđeno je sigurno tlo istorije koje je rekonstrukciju zaboravljenih života učinilo mogućim. Za sve te ličnosti emigracija je bila zajednička sudbina, ali i mogućnost da realizuju sebe u sasvim novim okolnostima. Tako se pred čitaocima nalaze prosvetni radnici, umetnici, monasi i monahinje, a zahvaljujući trudu autora dobijamo jednu razuđenu sliku opštih društvenih prilika koje vladaju u gradu i državi…

…Rukopis kolege Lazarevića obogaćen je brojnim fotografijama i reprodukcijama umetničkih dela ruskih emigranata. Taj materijal, između koga vijuga priča autora, veoma je rečit i glasan. On oplemenjuje i obogaćuje ovu izuzetnu knjigu, a priču autora čini  dodatno egzaktnom i životnom. Napominjemo da je u pitanju tekst koji na lokalnom planu govori o globalnoj istorijskoj pojavi kakva je emigracija. Kao takav, zahvaljujući svom kvalitetu, on uključuje srpsku istoriografiju u međunarodnu razmenu znanja…