IZ RIZNICE MUZEJA PONIŠAVLjA: PLOČA SA KAFANE „KOD SRBSKE KRUNE“ (SVINjAREVA MEHANA)
Živko Antić Svinjar iz ugledne pirotske trgovačke porodice, koja se obogatila trgujući svinjama, živeo je tokom XIX veka u Tijabari, hrišćanskom delu varoši gde su mu se nalazili dućani, porodična kuća i mehana pod nazivom Svinjareva meana. Posedovao je i ogromno imanje, koje se nalazilo u gradašničkom, prčevačkom i berilovačkom ataru, kao i nekoliko livada ispod Sarlaha. Za sobom je ostavio tri kćeri naslednice: Jevdu, Tanu i Krasu, koje su se poudavale za trgovce.
Živko Antić, kao cenjen i dobrostojeći gazda, bio je jedan od gradonačalnika tj. član Sinoda, vrste gradskog saveta koji je bio predstavnik i zastupnik raje kod turskih vlasti. Kao veliki dobrotvor darovao je novac za potrebe obeju pirotskih crkava i za izgradnju pazarske osnovne škole. Umro je 1887. u Pirotu.
Svinjareva meana je otvorena u tursko doba i bila omiljeno stecište ne samo hrišćana, već i muslimana, koji su uprkos verskim zabranama, tajno posećivali krčme i opijali se. Posle oslobođenja pirotskog kraja od turske vlasti, Antić je 80-ih god. XIX veka otvorio novu kafanu, koja se nalazila odmah pored stare, ali sada zajedno sa ortakom, izvesnim Petrom Pejčićem. Nova kafana dobila je ime Kod srbske krune, u čast proglašenja Kraljevine Srbije februara 1882, što istovremeno ukazuje na vreme njenog nastanka kao i na raspoloženje koje je vladalo među Piroćancima prema monarhiji.
Kafana se nalazila na veoma prometnom mestu blizu pijace, na današnjem uglu Ulica Nišavskog odreda i Paje Jovanovića, gde se nalazi porodična kuća u kojoj je smeštena privatna firma Fibo. Kafana je imala istaknuto obeležje svoje „firme“, tj. belu mermernu ploču dim. 75 x 48 cm sa nazivom kafane, godinom, srpskim grbom i imenom vlasnika, koja se danas se čuva u Muzeju Ponišavlja. Ne zna se kako i kad je ploča dospela u muzej.
foto – arhiva Muzeja Ponišavlja
